Kronik Rahatsızlıkları Olanlar Oruç Tutabilir Mi?

Diyetisyen Beyza Mekseliyna İsimsiz Ramazan ayında kronik rahatsızlıkları olan bireylerin sağlıklı beslenme ve oruç tutma hususlarına ait açıklamada bulundu. Bilim Sıhhat Haber Ajansı’na açıklamada bulunan İsimsiz, diyabet, kalp, kanser, karaciğer, pankreas, böbrek ve mide hastalıkları yaşayan şahısların oruç tutmaları ile ilgili kıymetli ihtarlar ve açıklamalar yaptı. 

İşte Diyetistenden Kronik Rahatsızlıklar Yaşayan Hastalara Uyarılar

Diyabet Hastaları:Özellikle insülin kullanan hastalar tip 1 diyabeti olanlar  muhakkak oruç tutmamalıdır. İnsülin tedavisi düzenli  ana ve orta öğünlerin mecburî olduğu bir tedavi biçimidir. Ağızdan ilaç alan hastalarında öğünleri sistemli yapılmalıdır. Diyetisyen denetiminde kesinlikle karbonhidrat sayımı yapılarak öğün denetimleri sağlanmalıdır. Çok tatlı besinlerden uzak durmalı, mümkün olduğunca tatlı gereksinimini meyveden karşılamalıdırlar. 2 ana 1 orta öğün olacak biçimde beslenmeli uyku nizamı diyabet hastalarında çok değerlidir. 

Kalp Hastaları: Koroner arter hastalığına bağlı kalp krizi, denetimsiz hipertansiyon ve vaktinde tedavi edilmemiş kalp kapak hastalıkları sonucu kalp kasında hasar oluşan ve kalp yetersizliği oluşmuş olan hastaların oruç tutması sakıncalıdır. Bu hastaların kullandığı idrar söktürücü ilaçlar bedenden su ve tuz kaybına neden olurlar. Sıvı alamayacağı için bedendeki damar içi sıvı hacmi azalır ve bunun sonucunda  kalp kasının  kanlanması daha da azalarak kalple ilgili meseleler ağırlaşır. Tuz kullanımına kesinlikle dikkat etmelidirler.

Kanser Hastaları: Kemoterapi alan kanser hastalarının bulantı ve iştahsızlık şikayetleri sıktır. Bu bireylerin oruç tutması uygun olmaz. Bu şahıslarda bedenin tuz ve sıvı istikrarı aslında kullanılan ilaçlardan olumsuz etkilenmektedir.Uzun mühlet ağızdan sıvı ve mineral alınmaması tehlikeli tablolara neden olur. Bu hastalarda kilo kaybı sık görüldüğü için uzun müddet besin alınmadığında beden şeker depoları da yetersiz olduğundan önemli kan şekeri düşmeleri olabilir. Hastalığı denetim altında olmayan ve kemoterapi alan onkoloji hastalarının oruç tutmaması uygun olur.

Karaciğer Hastaları: İleri periyot karaciğer hastaları yani karaciğer sirozu olan hastalar da yorgunluk şikayetleri sık görüldüğünden oruç tuttuklarında yorgunlukları daha da artacaktır. Uzun vadeli açlıkta önemli kan şekeri düşmeleri de olabilir. Bu yüzden tedavi gören karaciğer hastalarının oruç tutması katiyen yanlışsız değildir. İleri periyot olmayıp 1 ve 2. derece hepatik steatozu olan hastalar diyetisyen denetiminde oruç tutabilirler. Uzun vadeli açlık bedendeki ziyanlı atıkların dışarı atılmasına ve organ etrafındaki yağlanmanın azalmasına yardımcı olur. Az yağlı mümkünse bitkisel yağları tercih etmelidirler, fazla şekerde karaciğerde yağ olarak depolanacağından fazla şeker tüketiminden de uzak durmaları gerekir.

Pankreas Hastaları: Pankreas hastalıklarında da oruç tutulması önerilmez. Yeni gelişen (akut) pankreatiti olan hastalar esasen hastanede tedavi altındadırlar. Kronik pankreatit kliniği olan hastalarda pankreasın yaklaşık %90 harap olmuştur. Bu bireyler besinleri zahmetle ve ilaç desteği ile sindirebilmektedir. Bu nedenle uzun müddet aç kalmadan az ve çok sayıda öğün halinde beslenebilmektedir. Uzun mühlet aç kalmaları ve birden fazla besin almaları uygun olmadığında oruç tutamazlar.

Böbrek Hastaları: Böbrek yetmezliği olan hastalar sıvı kaybına çok hassas oldukları için oruç fiyatlarsa böbrek yetmezlikleri ağırlaşır. Ayrıyeten bu şahıslarda potasyum tuzunun yüksekliği sıktır. Az olan idrar ölçüsü sıvı alımı yetersizliğine bağlı daha da azalırsa kan potasyum pahaları çok yükselip mevte neden olabilir. Bu bireylerde kansızlıkta sıktır. Kansızlık ve sıvı azlığı birleşerek kalp yetmezliği bulgularını artırabilir.  Tıpkı vakitte diyabette sık görülür.

Mide Hastaları: Gastrit, ülser dispepsi hastaları oruç tutabilir. Reflüsü olan hastalar diyetisyene danışarak yani dikkat ederek oruç tutabilir. Ramazan ayında günde 2 öğün yemek yenmesi asit fazlalığı olan bireylerde mide uzun mühlet boş kalınca asite bağlı şikayetler artabilir. Tabip denetiminde mide koruyucular kullanılarak bunların önüne geçilebilir. (BSHA – Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı)