Liste savaşlarının getirdiği sonuç..

Zonguldak seçimleri, seçim öncesinde, belki de ülke genelindeki en garip seçim olma özelliği taşıyor. Seçimlerin sonucu ne olursa olsun, kaybeden aday çok üzülecek. Zira çok az bir fark ile kaybetmiş olacak.

Zonguldak seçimleri neden bu kadar karışık hal aldı?

Her şey CHP listesinin sızmasıyla başladı aslında. CHP listesi sızınca AK Parti ve İYİ Parti listesinde değişiklik yapıldı. Bu değişikliklerin sebebi CHP’ nin ikinci sırasına Eylem Ertuğrul’u koyması oldu.

AK Parti’de Ereğli’nin adayı Saffet Bozkurt, listenin üçüncü sırasından ikinci sırasına çekildi. Çünkü CHP ikinci sırasına Ereğli’den ve bir Trabzonlu adayı koymuştu. AK Parti buna hemen karşılık vererek ikinci sıraya Ereğli’den ve Ereğli’li bir aday koyarak durumu lehine çevirmeye çalıştı.

İYİ Parti’de de listede değişti. Orada da birinci sıra ile üçüncü sıra yer değiştirilerek Evrim Balbaloğlu liste başı yapıldı. İYİ Parti bunu neden yaptı? CHP Ereğli’den bir kadın aday olan Neriman Posbıyık’ı listeye almayınca, İYİ Parti bu boşluğu doldurmak için üçüncü sıradaki Evrim Balbaloğlu’nu ilk sıraya yerleştirdi. Kadın aday figürü ile vekil çıkarmayı düşünerek yaptığı değişiklik ile yarışa girdi.

Her iki durum içinde lehte olan argümanlar olduğu gibi aleyhte olan argümanlar da var.

AK Parti’den başlayalım.

Lehine olan durum: AK Parti Saffet Bozkurt’u ikinci sıraya çekerek Ereğli’den adayı kesin seçilecek yere koydu. Önceki seçimlerde bunun sıkıntısını yaşayan AK Parti, bir nebze yapılan hatadan döndü. Ayrıca Ereğli gibi mikro milliyetçiliğin yüksek olduğu bölgede Trabzon’lu adayın karşısına Ereğli’li aday koyarak Ereğli’lilerin oyunun daha da yükselmesini sağladı. Amaç kırsaldaki oy oranının yükselmesini sağlamaktı.

Aleyhine olan durum: Haliyle kırsalda bir miktar oy artışı getirecek hamle şehirde de oy kaybına yol açacak. Zira listenin hiçbir yerinde Trabzonlu adayın olmaması, Zonguldak gibi Trabzonlu seçmenin yoğun yaşadığı bir seçim bölgesinde kendilerini temsilen birinin olmaması parti içinde tepkiye yol açtı.

Ereğli, Kozlu, Kilimli, Merkez gibi bölgelerde AK Parti’ye daha önce oy veren yaklaşık 35 bin AK Partili seçmenin yeniden durum değerlendirmesine sebep oldu.

Yeri gelmişken benzeri bir durum da vadi bölgesinde yaşandı. Listeye alınmayan eski milletvekili Özcan Ulupınar’ın sevenleri de bir tepki gösteriyorlar. Çaycuma, Devrek ve Gökçebey’in AK Partili seçmen sayısı da 55 bin civarında. Bu kitle de yeniden değerlendirme yapıyor.

Liste sorunu ile, AK Parti kendi seçmeninden yaklaşık 90 bin kişinin iradesi dengede gözetilmedi. Bu durum AK Parti’ye, 90 bin kişilik seçmeninin %15-20 si kadarının başka partilere oy vermesine neden olacak gibi görünüyor. Bu da ortalama 15 bin oy kaybı demek. Ülke genelindeki ortalama 3 puanlık düşüş beklentisi ile bu rakamın totalde 20 bini aşması bekleniyor. Rakamları analiz ettiğimizde AK Parti’nin 160 bin civarında bir oy alması en olası durum gibi görünüyor. AK Parti’den sekecek kabaca 20 bin oyun %60’ının MHP’ yi, %40 ının da Yeniden Refah ve BBP’ yi tercih etmesi bekleniyor.

MHP seçime 42 bin ile girerken, AK Parti’den kendisi lehine seken oylar (12 bin) ile 54 bin gibi bir rakama ulaşıyor.

Gelelim CHP’ nin listesinin lehte ve aleyhte durumunu analiz etmeye..

AK Parti’nin tam tersi durum nedeniyle CHP’ de liste seçiminde handikap yaşıyor bu seçimde. 5 adayın dördünün Trabzonlu olması, üçüncü sıranın DEVA Partisin adayı olması, kendi seçmenini 2 milletvekili çıkarmaya yeterli görmüş gibi algılanıyor. Vadi bölgesinde ve Ereğli- Alaplı bölgesinde mikro milliyetçiliğin yüksek oranda yaşanmasına rağmen bu tercih aynı bölgelerden kendi partilileri tarafından tepkiyle karşılanıyor.

Özel bir durum olarak Türk Metal Sendikasının Genel Başkan Yardımcısı olan Yusuf Ziya Odabaş’ın seçimlere müdahil olduğu, 9 ay sonra yaşanacak yerel seçimler için planlar yapıldığı algısı bölgede kabul gördü. Buna da ayrıca bir tepki var tabi.

Ereğli-Alaplı- Çaycuma-Devrek-Gökçebey gibi mikro milliyetçiliğin yüksek oranda yaşandığı bölgelerde CHP’ li seçmen sayısı önceki seçimde, yaklaşık olarak 70 bin. Bu kadar CHP’ li seçmenin, %15-20 arasındaki bölümünün listeye tepki göstererek başka partiye oy vermesi bekleniyor. Bu rakamsal olarak ortalama 12 bin oy yapıyor. Önceki seçimlerde aldığı 120 bin oya ittifak ortaklarından gelmesi muhtemel 7 bin oyu eklediğimizde yarışa 127 bin oy ile başlayan CHP’ nin de 115 bin civarında oy ile yarışı bitirmesi bekleniyor.

İYİ Parti listesinin analiz edecek olursak;

Lehte olan durum; ilk sıranın kadın aday olması ve CHP listesinden sekecek oyların kendisinde toplanması diyebiliriz.

Aleyhte olacak durum ise; ülke genelinde İYİ Parti’nin %3 civarında oy kaybının beklenmesi. Bunun yerelde biraz daha fazla olması bekleniyor. Ereğli’de Batu Müftüoğlu’nın listede yerinin değiştirilmesi kendisini sevenleri oldukça üzdü. Yine eski Zonguldak valisi ve partinin il başkanlığını yapan Yavuz Erkmen’in listede olmayışı da kendisini sevenleri düşündürüyor.

İYİ Parti’nin Ereğli ve Zonguldak merkezdeki kendi seçmeni ise 15 bin civarında. Bu rakamın da %15-20 sinin tepki vererek başka partilere oy vermesi bekleniyor. Bu rakamsal olarak iki bin beş yüz (2.500) seçmene tekabül ediyor. Ülke genelindeki oy kaybı ile yaklaşık 3 bin oy kaybı yaşayacak gibi görünüyor. Yarışa 27 bin ile başlayan İYİ Partinin, CHP’ den sekecek 12 bin oy ile birlikte yarışı 39 bin ile kapatması bekleniyor.

İYİ Parti’den seken yaklaşık 3 bin oyun yarısının Memleket partisi ve CHP’ye diğer yarsının da seçmen olarak kendi tabanı olan MHP’ ye ve Zafer Partisine geçmesi bekleniyor.

İYİ Parti’deki bu değişiklik ile de partilerin oy durumları ve buna bağlı olarak çıkarabilecekleri vekil sayıları şöyle şekilleniyor.

AK Parti 160 bin ile 2 vekil, CHP 116 bin ile 2 vekil, MHP 56 bin ile 1 vekil, İYİ Parti 39 bin ile vekilsiz.

14 Mayıs seçimleri bu şekilde sonuçlanırsa ki kuvvetle muhtemeldir, Zonguldak’ın TBMM’ye göndereceği 5 milletvekilinin üçünün Ereğli’den olması gerçekleşmiş oluyor.

MHP adayı Kotra’nın çıkamaması için AK Parti’nin oyunu 165 binin üzerinde tutması gerekiyor. Kotra’nın da çıkışını kesinleştirmek için 54 binin altına düşmemesi gerekiyor.